Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu właśnie zrealizowało kilkumiesięczne zadanie poświęcone kulturze ludowej, a dofinansowane ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu EtnoPolska 2019. „Melodie stamtąd. Festiwal i Estrady Folkloru Ziemi Kaliskiej” były kontynuacją przedsięwzięć z lat poprzednich, popularyzujących kulturę regionalną Południowej Wielkopolski i dokumentujących stan kultury ludowej.
Od czerwca do września odbywały się plenerowe koncerty z udziałem zespołów regionalnych – Estrady Folkloru. W sześciu pięknych miejscach w powiatach kaliskim, ostrowskim i pleszewskim: w Brzezinach, w Żegocinie, w Sośniach, w Moszczance i Skrzebowej, w Choczu i w Przygodzicach zaśpiewało ponad 40 ludowych zespołów tanecznych, śpiewaczych oraz kapel i solistów. Warto dodać, że grupy śpiewacze i kapele wykonują repertuar wielkopolski, najczęściej z Ziemi Kaliskiej. Zespoły tańca ludowego i folklorystyczne prezentują opracowaną sztukę taneczną z Wielkopolski oraz z innych regionów kraju. Są to znane i nagradzane na wielu festiwalach formacje, zdobywcy nagród dla Województwa Wielkopolskiego na Dożynkach Prezydenckich w Spale, jak m.in.: „Głogowianie” i „Swojacy” z Moszczanki spod Ostrowa Wlkp., „Tursko” z pleszewskiego czy „Snutki” z Potarzycy koło Jarocina, „Krotoszanie” z Krotoszyna. Współorganizatorami i gospodarzami Estrad Folkloru były miejscowe, gminne ośrodki kultury i stowarzyszenia. Estrady Folkloru, imprezy organizowane od lat 70-tych ubiegłego wieku, to jedna z najważniejszych okazji w roku do pokazania pieśni i muzyki swojej wsi, zaprezentowania tożsamości kulturowej mieszkańców tego regionu, a także popularyzowania tych wartości przed licznie zgromadzoną publicznością.
Zwieńczeniem działań plenerowych była druga edycja Festiwalu muzyki tradycyjnej „Melodie stamtąd” w Kaliszu. Na placu CKiS odbył się konkurs dla śpiewaków i kapel, warsztaty sztuki ludowej oraz potańcówka z muzyką graną na żywo. Kapele regionalne grały także na Rynku Głównym, zapraszając do uczestniczenia w imprezie. W Festiwalu wzięło udział 22 uczestników: zespołów wokalno-instrumentalnych, śpiewaków i kapel z Ziemi Kaliskiej. Nagrodzono i wyróżniono dziesięć propozycji artystycznych z Dąbrowy k. Jarocina, z Doruchowa, z Kociny i z Moszczanki w powiecie ostrowskim, a także z powiatu kaliskiego z Blizanowa i z Koźminka oraz z krotoszyńskiego Lutogniewa. W konkursie na najciekawsze wykonanie pieśni i melodii uczestnicy przedstawili swoją interpretację i aranżację utworów wydanych na płytach „Melodie stamtąd” i dostępnych w źródłach drukowanych. Śpiewacy i muzykanci wykonali łącznie kilkadziesiąt pieśni i melodii z nagrań archiwalnych oraz z wydawnictw książkowych. Prezentacje zostały zarejestrowane w postaci dokumentacji filmowej, przedstawionej częściowo w reportażu podsumowującym Festiwal. Swobodna formuła „Melodii stamtąd” ma zachęcić środowisko folklorystyczne do prezentowania wartościowych pieśni i melodii Kaliskiego, a także do sięgania do źródeł.
Podczas Festiwalu i Estrad Folkloru otwarte dla wszystkich warsztaty rękodzielnicze z hafciarstwa nasnuwanego i angielskiego, koronkarstwa, plecionkarstwa, wikliniarstwa czy rzeźby w drewnie prowadzili twórcy ludowi z całej Południowej-Wschodniej Wielkopolski. Dzieci mogły korzystać z zajęć garncarskich i nauki „Wielkopolskiej starej kuchni”. Letnie imprezy ludowe organizowane w ramach projektu wiązały się także z warsztatami tańców tradycyjnych i potańcówkami z cyklu Tańce blisko ziemi, prowadzonymi przez Kapelę z Kociny i przy współpracy z innymi kapelami. Wszyscy chętni mogli wziąć udział w prawdziwej potańcówce na dechach, wykorzystując nowo nabyte umiejętności taneczne.
Na zakończenie „Melodii stamtąd…” odbyła się seria Warsztatów pofestiwalowych dla uczestników kaliskiego Festiwalu. Spotkania odbywały się w siedzibach zespołów, solistów i kapel z Południowej Wielkopolski, będąc podsumowaniem występów konkursowych. Konsultacji udzieliły dr Arleta Nawrocka-Wysocka z ISPAN w Warszawie oraz Anna Gałczyńska z CKiS w Kaliszu.
Anna Gałczyńska
