Konkurs Wielkopolska Press Photo organizowany przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną I Centrum Animacji Kultury w Poznaniu jest doroczną konfrontacją dokonań fotoreporterów województwa wielkopolskiego. Wywołuje liczne dyskusje o roli fotografii w praktyce dziennikarskiej i stwarza forum prezentowania ich dorobku. Do przewodniczenia Jury w tym konkursie organizator zaprasza największych polskich i zagranicznych fotoreporterów takich jak W. Krassowski, Ł. Trzciński, M. Forecki, A. Zygmuntowicz, Ch. Niedenthal, Mindaugas Kavaliauskas, Sergey Maksimishin czy Wojciech Grzędziński. Częstymi laureatami konkursu są wybitni wielkopolscy fotoreporterzy, odnoszący sukcesy również na arenie ogólnopolskiej, ale także nagrody w nim zdobywają nieznani szerszej publiczności fotografujący dziennikarze z małych miejscowości.
Konkurs Wielkopolska Press Photo 2020 był inny niż zwykle. Jego rozstrzygnięcie odbyło się w niezwykłym i szczególnym czasie, w środku pandemii, kiedy to potwierdzonych zakażeń wirusem COVID-19 było ponad 20 000 dziennie. Prace, które napłynęły na konkurs, wyraźnie pokazują, jak trudne zadanie mieli w tym roku fotografowie. Poza kategoriami znanymi już z wcześniejszych edycji konkursu organizatorzy stworzyli nową, gromadzącą fotografie opisujące tegoroczną codzienność: „Czas pandemii”, która zgromadziła wiele różnorodnych i poruszających historii. Świadczy to o tym, że fotografowie dokumentaliści dobrze wypełniają zadanie bycia kronikarzem teraźniejszości. Widać to wyraźnie w nagrodzonych fotografiach. Świetny zestaw Agnieszki Maruszczyk pt.: „Chłopięcy dziennik izolacji”, który otrzymał nagrodę Grand Prix, pokazuje w niezwykle przejmujący sposób emocjonalne stany, jakich doświadcza dziecko żyjące w zamknięciu, w świecie opanowanym przez wirusa. Temat izolacji społecznej był obecny też w innych nagrodzonych fotografiach, których wielość i różnorodność wiernie dokumentuje ten czas. Duże wrażenie wywarły na jurorach portrety ludzi na ulicach zarejestrowanych w trakcie pandemii, będące dowodem na to, że w twarzy człowieka uzewnętrznia się dużo emocji. W kategorii „Życie codzienne” jury nagrodziło zestaw młodego, rozpoczynającego przygodę z dokumentem Maurycego Polewskiego o poznańskiej dzielnicy Wilda, opowiedzianą w barwny i przyjazny sposób poprzez pryzmat mieszkających tam ludzi. Pojawiło się też kilka zaskakujących i ważnych tematów, dobrze sfotografowanych i ułożonych w zestaw, takich jak zdjęcia Marka Zakrzewskiego z testu polskiej rakiety Perun, którego celem jest, jak możemy przeczytać w opisie zdjęć: „…opracowanie i budowa suborbitalnej jednostki wielokrotnego użytku do prowadzenia badań w warunkach mikrograwitacji. Według organizatorów, Perun została tym samym największą w historii polską rakietą, która została wystrzelona.” Cieszą fotografie pokazujące wydarzenia i życie codzienne w Wielkopolsce, specjalność Michała Adamskiego, fotografa działającego w poznańskiej fundacji PIX.HOUSE. Dzięki niemu fotograficzna dokumentacja wielkopolski wzbogaca się ciągle o nowe, poruszające historie zarejestrowane w nowoczesny sposób. Oglądając nadesłane na konkurs i nagrodzone prace, widać wyraźnie, że fotografia opisująca ważne i trudne tematy, która powinna znaleźć swoje miejsce w prasie czy na portalach informacyjnych, jest tam coraz mniej obecna. Jej rolę przejmują obrazy nijakie i proste w odbiorze, gwarantujące poprzez prostotę tematu i przekazu szeroki krąg odbiorców. Obecnie dużą rolę w opisywaniu rzeczywistości odgrywają fotografowie okazjonalnie współpracujący z mediami, absolwenci uczelni artystycznych czy członkowie fotograficznych kolektywów. Motorem ich działania jest pasja i często nieobecna już w prasie misja. Ich zdjęcia są ciekawsze, a tematy nie obciążone przymusem aktualności czy atrakcyjności wizualnej. Mogą sobie też pozwolić na dużą swobodę w doborze środków wyrazu. Dlatego konkurs Wielkopolska Press Photo jest od ponad 20 lat bardzo ważnym miejscem konfrontacji fotografów dokumentalistów. Pozwala dostrzec i zachować obraz świata w którym żyjemy, świata tuż obok nas.
Mariusz Forecki, listopad 2020
