
Laureaci konkursu i jury. Fot. Sara Rainer
Jedyny taki Festiwal „Melodie stamtąd” świętujący muzykę tradycyjną regionu odbył się na placu Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu w ostatnią sobotę sierpnia. W plenerze tuż obok Parku Miejskiego odbył się konkurs dla śpiewaków i kapel, warsztaty sztuki ludowej oraz potańcówka z muzyką graną na żywo, a także zaproszenia muzyczne kapel, które grały na Rynku Głównym. W Festiwalu wzięło udział 22 uczestników: zespołów wokalno-instrumentalnych, śpiewaków i kapel. Nagrodzono i wyróżniono dziesięć propozycji artystycznych z Dąbrowy k. Jarocina, z Doruchowa, z Kociny i z Moszczanki w powiecie ostrowskim, a także z powiatu kaliskiego z Blizanowa i z Koźminka oraz z krotoszyńskiego Lutogniewa. To było święto pasjonatów muzycznej tradycji Ziemi Kaliskiej, która nadal jest tak mało rozpowszechniona, a powinna być przekazywana w przedszkolach i szkołach.
To już druga edycja Festiwalu, którego pierwsza odsłona odbyła się na placu CKiS w 2017 roku. Celem Festiwalu jest popularyzacja muzyki tradycyjnej regionu kaliskiego, zachowanej w nagraniach archiwalnych oraz na płytach „Melodie stamtąd” wydanych w latach 2015-2017 przez Instytut Sztuki PAN w Warszawie i CKiS w Kaliszu. W konkursie na najciekawsze wykonanie pieśni i melodii uczestnicy przedstawili swoją interpretację i aranżację utworów wydanych na płytach i dostępnych w źródłach pisanych, zebranych przez etnomuzykologów Jarosława Lisakowskiego czy Jadwigę i Mariana Sobieskich w latach 40-60-tych XX wieku, a także przez najsłynniejszego – Oskara Kolberga w XIX w. Śpiewacy i muzykanci wykonali łącznie kilkadziesiąt pieśni i melodii z nagrań archiwalnych oraz z wydawnictw książkowych.
Twórczym podejściem do materiału źródłowego wykazali się nagrodzeni artyści z regionu: Zespół Śpiewaczy DĄBROWIANKI, grupa męska Zespołu Folklorystycznego DORUCHOWIANIE, Kapela z Kociny, Lech Owczarek z Doruchowa oraz Kapela dziecięca SWOJACY z Moszczanki, czyli Czarek grający na skrzypcach i Wiktor na dudach, którzy skradli serca publiczności i jurorów. Wyróżnienia otrzymali: Kapela i Zespół Śpiewaczy KALINA z Blizanowa, Zespół Śpiewaczy KOŹMINIACY z Koźminka, Zespół Śpiewaczy LUTOGNIEWIACY i Krystyna Melczak z Dąbrowy. W jury zasiadali dr Arleta Nawrocka-Wysocka, etnomuzykolog z Instytutu Sztuki PAN w Warszawie, autorka płyt „Melodie stamtąd”, Piotr Kulka, folklorysta i kierownik Zespołu Folklorystycznego „Wielkopolanie” z Poznania oraz Anna M. Gałczyńska, specjalista ds. dziedzictwa kulturowego CKiS w Kaliszu jako sekretarz.
W konkursie udział wzięli także, przygotowując pieśni i melodie ze źródeł: Zespół Folklorystyczny PIWONICE z Kalisza, z powiatu kaliskiego Zespół instrumentalno-wokalny z Bud Liskowskich, Jadzia i Luśka z Blizanowa, Eugenia Nowak z Cekowa, Zespół Śpiewaczy CEKOWIANKI, Zespół i Kapela LISKOWIANIE, Janina Plichta z Czempisza, Zespół Pieśni BRZEZINIANKI i Lucjan Dymarczyk z Brzezin na harmonii, z krotoszyńskiego Mirosława Juskowiak i Halina Wałęsa z Nowej Wsi oraz Zespół Śpiewaczy KALINA Z NOWEJ WSI. W przerwie konkursu zaprezentował tańce wielkopolskie Zespół Tańca Ludowego GŁOGOWIANIE z Głogowej, tegoroczny reprezentant Wielkopolski jako Grupa Wieńcowa na Dożynkach Prezydenckich w Spale.
Podczas całego Festiwalu otwarte dla wszystkich warsztaty rękodzielnicze z hafciarstwa, koronkarstwa, plecionkarstwa, wikliniarstwa czy rzeźby w drewnie prowadzili twórcy ludowi z całej Południowej-Wschodniej Wielkopolski. Dzieci mogły korzystać z zajęć garncarskich i nauki „Wielkopolskiej starej kuchni”. Warsztaty sztuki ludowej prowadzili: Piotr Barańczak z Trzemeszna, autor wieńców dożynkowych Województwa Wielkopolskiego, i Marianna Filipiak z Dąbrowy (SŁOMKARSTWO i PLECIONKARSTWO), Halina Wałęsa z Nowej Wsi (BIBUŁKARSTWO, także śpiewaczka), Jolanta Majorowicz z Kalisza (TRADYCYJNE OZDOBY Z PAPIERU), z Goliny Stanisława Kowalska, Daniela Krawczyńska, Zofia Talarowska i Hanna Bartkowiak z Jarocina (HAFT SNUTKA), Danuta Wróbel z Goliny (HAFT ANGIELSKI), z Jarocina Bogdan Osuch (RZEŹBA w drewnie) i Aleksandra Klimek (koronka FRYWOLITKA), Łukasz Dzieciątkowski z Czarnybrodu (GARNCARSTWO), Janusz Wiśniewski z Dobrowa (WIKLINIARSTWO)
i Sylwia Machnik z Milina (Wielkopolska stara kuchnia).
FOTO z warsztatów i targów sztuki ludowej
Po konkursie, na specjalnie przygotowanej podłodze pod namiotem, warsztaty tańców ludowych poprowadziła instruktorka tańca Anna Rospondek oraz Kapela z Kociny, która animowała wiele festiwalowych działań muzycznych. Wszyscy chętni mogli wziąć udział w prawdziwej potańcówce na dechach, wykorzystując nowo nabyte umiejętności taneczne. Zabawę w ramach Tańców blisko ziemi animowała dalej Kapela z Kociny także przy udziale Kapeli „Furmany” z Gorzyc Wielkich i Kapeli z Bud Liskowskich. Wcześniej wszystkie festiwalowe kapele grały na Rynku Głównym, zapraszając kaliszan na plac przy Parku Miejskim, co spotykało się z żywym oddźwiękiem mieszkańców miasta.
Festiwal prowadziła Małgorzata Godorowska, konferansjerka z Krotoszyna. Sam pomysł Festiwalu MELODIE STAMTĄD powstał jako inspiracja twórczością zapisaną na płytach, a jego koncepcję wymyślili Krzysztof Rospondek z Kapeli z Kociny i Anna Gałczyńska z CKiS w Kaliszu. Krzysztof Rospondek jest także autorem plakatu festiwalowego, łączącego motywy płyty i bębna obręczowego, a także nadruku na torby, które jako gadżet promujący Festiwal powędrował do kilkuset osób. Pan Rospondek, czyli „Łysy”, będąc mocno zafascynowany kulturą tradycyjną Ziemi Kaliskiej, od kilku lat projektuje plakaty promujące Estrady i Biesiady Folkloru.
We wrześniu i październiku odbędą się warsztaty pofestiwalowe dla uczestników konkursu. Festiwal „Melodie stamtąd” był spotkaniem pasjonatów i kontynuatorów muzyki tradycyjnej Ziemi Kaliskiej, pokazując że muzyka źródłowa może stanowić doskonałą bazę dla współczesnych artystycznych interpretacji. Został dofinansowany ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu EtnoPolska 2019.
Anna Gałczyńska
Festiwal „Melodie stamtąd” w magazynie POZkultura TVP3 Poznań – 05.09.2019 – czas 00:15:00-00:18:00.
z posiedzenia JURY
Festiwal muzyki tradycyjnej MELODIE STAMTĄD 2019
CKiS w Kaliszu, 31 sierpnia 2019
JURY w składzie:
- dr Arleta Nawrocka-Wysocka – etnomuzykolog (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
w Warszawie) - Piotr Kulka, folklorysta, kierownik Zespołu Folklorystycznego „Wielkopolanie”
(WBPiCAK Poznań) - Anna M. Gałczyńska – specjalista dziedzictwa kulturowego CKiS w Kaliszu – sekretarz jury
po obejrzeniu 22 programów zespołów śpiewaczych, kapel, solisty instrumentalisty i solistów śpiewaków – kierując się kryteriami zawartymi w regulaminie Festiwalu 2019 – postanowiło przyznać 5 równorzędnych nagród i 5 równorzędnych wyróżnień następującym uczestnikom Festiwalu:
NAGRODY
– Zespół Śpiewaczy DĄBROWIANKI, pow. jarociński
– Zespół Folklorystyczny DORUCHOWIANIE grupa męska, pow. ostrzeszowski
– Kapela z Kociny, pow. ostrowski
– Lech Owczarek z Doruchowa, pow. ostrzeszowski
– Kapela dziecięca SWOJACY z Moszczanki, pow. ostrowski
wyróżnienia
Kapela KALINA z Blizanowa, pow. kaliski
Zespół Śpiewaczy KALINA z Blizanowa, pow. kaliski
Zespół KOŹMINIACY z Koźminka, pow. kaliski
Zespół Śpiewaczy LUTOGNIEWIACY, pow. krotoszyński
Krystyna Melczak z Dąbrowy, pow. jarociński
Nagrody finansowe w wysokości 6.000 zł ufundowało Narodowe Centrum Kultury w ramach Programu EtnoPolska 2019.