Niesamowita rzeźba stanie w Kaliszu z okazji 50-lecia festiwalu jazzowego

16 lutego 2023

Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu pozyskało fundusze na rzeźbę współczesną „Piano-Forte”, która ma upamiętnić historię 50 lat festiwalu jazzowego w Kaliszu, a także rozsławiać go przez kolejne lata. Rzeźba stanie przed główną siedzibą CKiS na ul. Łaziennej.

Rzeźba „Piano-Forte”

Dyrektor Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu informuje, że w wyniku naboru programu Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2023, prowadzonego przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, z najlepszą oceną i pierwszym miejscu w rankingu, CKiS Kalisz pozyskało fundusze na współczesną rzeźbę „Piano-Forte”. Ma ona upamiętnić i rozsławiać historię 50 lat festiwalu jazzowego w Kaliszu i być jego wizytówką na następne lata.

Dzieło ma być uhonorowaniem 50-lecia Międzynarodowego Festiwalu Pianistów Jazzowych. Rzeźba o rozmiarach 3,2 m, która będzie zrobiona z białego marmuru (bianco carrara), a także czarnego granitu (granit szwedzki), której wartość wynosi pół miliona złotych, stanie przed główną siedzibą CKiS w Kaliszu, w której odbywa się jeden z najstarszych i najważniejszych jazzowych festiwali muzycznych w Polsce.

– Rzeźba będzie miała kształt wielkiego koła, złożonego z symbolicznej kompozycji białych i czarnych klawiszy. Do tego będzie użyty najwyższej jakości granit i marmur. Dla mnie osobiście ta rzeźba opowie historię pianistyki, która w Kaliszu nieprzerwanie kołem się toczy. Przekazując pałeczkę w sztafecie pokoleń upamiętniamy ją i dopisujemy kolejne wielkie rozdziały. Ta rzeźba to też dla mnie magiczny portal, przez który można przejść, zanurzając się w głębi muzyki jazzowej. Ta na wskroś współczesna rzeźba będzie zarazem trwałym pomnikiem kaliskiej historii i zobowiązaniem dla przyszłych pokoleń – mówi Dyrektor Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, Dariusz Grodziński.

Rzeźba stanie się częścią tego miejsca, stanowiącego centrum kulturalne miasta, jednocześnie podnosząc walory estetyczne przestrzeni otaczającej budynek oraz wejścia do zabytkowego, popularnego wśród mieszkańców parku miejskiego.

Autor rzeźby

Nietuzinkową rzeźbę wykona światowej klasy Polak, który mieszka na co dzień w Rzymie, Krzysztof M. Bednarski – rzeźbiarz akcjoner, twórca instalacji i obiektów, plakacista. Artysta znany jest m.in. z tworzenia rzeźb upamiętniających wielkie postacie muzyki oraz filmu, a także rzeźb w miejskiej przestrzeni publicznej. Należy podkreślić, że artysta jest wychowankiem kaliszanina – prof. Jerzego Jarnuszkiewicza, który jest autorem m.in. pomnika Asnyka w Kaliszu.

Krzysztof M. Bednarski studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni wyżej wspomnianego prof. Jerzego Jarnuszkiewicza oraz prof. Oskara Hansena. Już jako student projektował plakaty dla teatru Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Jego najbardziej znaną realizacją jest instalacja rzeźbiarska „Moby Dick” z 1987 roku (w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi). Jest również autorem rzeźb nagrobnych m.in.: Krzysztofa Kieślowskiego, Konstantego Puzyny, Krzysztofa Krauzego oraz pomników „Incontro con Federico Fellini (Rimini, 1994), Fryderyka Chopina „La note bleue” (Wiedeń, 2010). Został odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.

Moja rzeźba pod tytułem „Piano-Forte”, która stanie w Kaliszu, jest uhonorowaniem niezwykłego wydarzenia, jakim będzie 50-lecie Międzynarodowego Festiwalu Pianistów Jazzowych. Ponieważ muzyka zawsze jest abstrakcyjna, więc przyjąłem, że najlepszą formą dla jej wizualizacji będzie abstrakcja. Pracując nad tą koncepcją uznałem, że ideę muzyki jazzowej dobrze odda wertykalnie ustawione koło, na którego konstrukcję złożą się elementy z czarnego i białego kamienia. Zestawienie białego z czarnym nawiązuje do klawiatury. Jednak aby uniknąć dosłowności, zróżnicowałem proporcje czerni i bieli oraz wielkość elementów. Dodatkowo zwiększyłem ekspresję formy przez wysunięcie niektórych bloków poza linię okręgu. Tak zdekonstruowana forma według mnie dobrze odpowiada swobodzie jazzowej improwizacji. Koncepcja poprzedzająca powstanie rzeźby Piano-Forte na początku wydawała mi się niemal niemożliwa do zrealizowania, ponieważ moim zamiarem było przełożenie czegoś tak ulotnego i nieposkromionego jak muzyka jazzowa na twardy i nieruchomy język kamienia. Jednak odnoszę wrażenie, że to się udało. Potwierdzają to opinie krytyków sztuki, którym pokazywałem projekt – mówi Krzysztof M. Bednarski.

Kiedy zobaczymy rzeźbę?

Uroczyste odsłonięcie rzeźby nastąpi w roku obchodów 50-lecia festiwalu, które przypada w 2023 roku. W ramach wniosku, poza realizacją rzeźby, CKiS przeprowadzi prace mające na celu udostępnienie obiektu osobom ze specjalnymi potrzebami.

Teren wokół rzeźby zostanie utwardzony kostką granitową, aby umożliwić osobom z niepełnosprawnościami poruszanie się wokół niej. Również zostanie wykonany podjazd, aby umożliwić im bliższy kontakt ze sztuką. Ponadto na pomniku zostanie umieszczona inskrypcja napisana w języku Braille’a, co będzie ułatwieniem dla osób niedowidzących i niewidomych.

Współpraca z miastem

Rzeźba ma stanąć na terenie ronda (cypelka) wzdłuż ul. Łaziennej, przed siedzibą CKiS, dlatego wymaga to współpracy z Miastem Kalisz. Teren ten pierwotnie będący własnością CKiS jest obecnie wywłaszczany przez miasto pod inwestycje rewitalizacyjną, dlatego w projekcie miasto jest zgłoszone jako partner.

Aktualnie trwają rozmowy z Zarządem Dróg Miejskich, a potem nastąpi procedura z Wydziałem Budownictwa Urbanistyki i Architektury. O przedsięwzięciu został również poinformowany prezydent miasta Kalisza. Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu i Pani Dyrektor galerii dr Joanna Dudek, udzielili profesjonalnego konsultingu merytorycznego podczas planowania dzieła.