Płyta Leona Lewandowskiego, skrzypka z Jagodzińca

7 stycznia 2018

Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu dzięki wsparciu Województwa Wielkopolskiego wydało pod koniec 2017 roku płytę muzyka ludowego z Kapeli „Brzeziny” – Leona Lewandowskiego. Wydawnictwo pn. Nie takie wolne kawołki… Leon Lewandowski, skrzypek z Jagodzińca to uwieńczenie tradycyjnej gry najstarszego muzykanta Ziemi Kaliskiej.

 

Leon Lewandowski jest muzykiem tradycyjnym, grającym jeszcze w autentycznych składach instrumentalnych przedwojennych na skrzypcach i na basach. Zna utwory grane na prawdziwych wiejskich weselach i zabawach. Dokonanie nagrań tego muzykanta jest cennym zapisem dla całego środowiska folklorystycznego, m.in. do nauki stylu wykonania i repertuaru często już nieznanego.

 

Wydanie płyty z utworami granymi przez Leona Lewandowskiego jest także uczczeniem dokonań skrzypka z okazji jego 91-szych urodzin. Wpisuje się również w obchody 40-lecia grania Kapeli Ludowej „Brzeziny”. Nagrania zostały dokonane w domu pana Leona w Jagodzińcu oraz w Gminnym Ośrodku Kultury w Brzezinach koło Kalisza latem i jesienią 2017. W wydawnictwie znalazły się też nagrania zrealizowane ze skrzypkiem latem 2010 roku w Aleksandrii k. Brzezin. Na płycie znalazły się utwory grane i śpiewane przez muzykantów na zabawach przedwojennych, owijoki, oberki, polki, np. słynna Jagodziora.

 

Posłuchaj:

nr 1. Jak pojedziesz orać… / nagr. Jagodziniec 2017

 

Zapisów dźwiękowych utworów oraz wydania płyty Nie takie wolne kawołki… dokonał Jan Słowiński, muzyk i twórca festiwalu „Rozstaje” w Krakowie. Pieczę nad całym wydawnictwem sprawuje Anna Gałczyńska z CKiS w Kaliszu we współpracy z Krzysztofem Rospondkiem, muzykantem Kapeli z Kociny. Płyta powstała jako pierwsza w serii monografii muzyków i śpiewaków Ziemi Kaliskiej. To także jedno z dwóch w 2017 roku wydawnictw poświęconych kulturze tradycyjnej regionu. CKiS w Kaliszu wspólnie z Instytutem Sztuki PAN w Warszawie wydało drugą część płyty „Melodie stamtąd” z zapisami archiwalnymi nagrań Jarosława Lisakowskiego z drugiej połowy 1959 roku.

 

nr 14. Od Adamków polskich Niemców… / nagr. Jagodziniec 2017

Płyta Nie takie wolne kawołki… Leon Lewandowski, skrzypek z Jagodzińca jest dostępna w CKiS w Kaliszu.

 

 

 

 

Płyta powstała w ramach projektu „Przeszłość dla przyszłości – ciąg dalszy. Dokumentacja i popularyzacja kultury tradycyjnej Ziemi Kaliskiej” ze środków MKiDN, Województwa Wielkopolskiego oraz CKiS w Kaliszu.

 

 

 

okładka płyty Leona Lewandowskiego

okładka płyty Leona Lewandowskiego

Leon Lewandowski z Jagodzińca koło Brzezin w powiecie kaliskim – muzykuje od najmłodszych lat. Gra na skrzypcach i basach kaliskich. Jest też świetnym śpiewakiem. Urodził się w 1926 roku w pobliskiej miejscowości Pałka w rodzinie chłopskiej. Na skrzypcach zaczął grać jako kilkunastoletni chłopak. Uczył się tej skrzypcowej sztuki podpatrując starszych muzykantów. Terminował u wuja Majewskiego, który grał na harmonii dwurzędowej. Wkrótce grywał już na wiejskich weselach i zabawach. I tak przez kilkadziesiąt lat. Tworzył różne składy kapel, m.in. z zespołem Strzelców, ogrywając wszystkie okoliczne wesela. Grał – uprawiając swój kawałek ziemi, grał – pracując w cegielni czy w lesie. Wychował wraz z żoną dwóch synów i córkę. Doczekał się wnuków i prawnuków.

 

nr 25. Oberas ostrowski

Leon Lewandowski rozpoczął nową erę swojego muzykowania w 1985 roku. Zaczął wtedy grać w składzie miejscowej, istniejącej od 1977 roku, Kapeli Ludowej „Brzeziny”. Z tą kapelą grywał w całej Polsce i za granicą: w ZSRR, w Holandii, w Niemczech, we Francji, na Ukrainie. Wspólnie z „Brzezinami” zdobył pierwszą kazimierską nagrodę w 1997 roku. Jako skrzypek solista został także laureatem prestiżowych konkursów muzyki tradycyjnej. Zagrał na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą w 2010, zajmując drugie miejsce, a trzecie w 2013 roku. Był nagradzany pierwszymi lokatami na Spotkaniach Folklorystycznych Polski Centralnej „ Od kujawiaka do oberka” w Sieradzu oraz na regionalnej Biesiadzie Folkloru Ziemi Kaliskiej w Brzezinach. Uhonorowano Leona Lewandowskiego różnymi odznaczeniami, m.in. jako Zasłużonego Działacza Kultury (2002), Srebrnym Krzyżem Zasługi (2008), Odznaką Honorową „Za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego” (2011) oraz medalem Zasłużony dla Kultury Polskiej (2017).

nr 32. Marsza im zagrajcie…

Leon Lewandowski w 2017 roku skończył 91 lat. Zachował w swojej pamięci wiele melodii i pieśni znad Prosny, z pogranicza kalisko-sieradzkiego. Jest jednym z ostatnich muzyków wiejskich w Kaliskiem, uczących się tradycyjnej wirtuozerii od starszych pokoleń muzykantów jeszcze przed II wojną światową. Swoje umiejętności i świat zapomnianej już muzyki cały czas przekazuje młodszym muzykom. Mimo swojego wieku jest wciąż aktywnym muzykiem i cieszy się dużym uznaniem zarówno z powodu umiejętności i radości życia, jak i za zasługi w zachowaniu kultury tradycyjnej w gminie Brzeziny, w powiecie kaliskim i południowej części Wielkopolski. Mówi o sobie: Urodziłem się muzykantem…