Wieniec Wielkopolski w Spale

Już po raz siódmy reprezentacyjny wieniec dożynkowy z naszego regionu – pod auspicjami kaliskiego CKiS - przygotował Piotr Barańczak z Trzemeszna. Jego najnowsze dzieło w ostatnią niedzielę sierpnia podziwiano podczas wojewódzko-archidiecezjalnych dożynek na poznańskiej Malcie, a już w ten weekend, weźmie ono udział w konkursie na najpiękniejszy wieniec organizowany podczas Dożynek Prezydenckich w Spale. 

[Od: So. 15.09.] [Od: Nd. 16.09.] Potrwa do: Nd. 16.09.

Państwo Barańczakowie mieszkają we wsi Trzemeszno, w gminie Rozdrażew, w powiecie krotoszyńskim. Ich najnowszy wieniec swą formą nawiązuje do tzw. korony, którą po żniwach zakładała na głowę Przodownica. Do wykonania wieńca pan Piotr wykorzystał w różnych splotach i proporcjach kłosy pięciu podstawowych zbóż – pszenicy, pszenżyta, żyta, jęczmienia i owsa. Do dekoracji użył naturalnych suszonych kwiatów, jarzębiny i lnu. Wieniec posiada sześć ramion, przewężonych na wysokości 2/3 na kształt ósemki. Dolna część ramion wykonana jest z zewnątrz z bukietowanego pszenżyta, a od wewnątrz – z owsa. Górna część (korona) ramion z zewnątrz z pszenicy, a od wewnątrz – z pszenżyta.

„W najtrudniejszych momentach oprócz rodziny zjawiały się pomocne dziewczyny, bo na przykład ramię zewnętrze ma specjalnie ułożone z pszenżyta bukieciki po piętnaście kłosków. Na jedno ramię wchodzi 90 bukiecików, a ramion jest sześć. Łatwo policzyć i wyobrazić sobie tę mrówczą pracę – żartuje artysta. „W środku z kolei są bukieciki z owsa, wszystkie równej wielkości, również pracochłonne”.

Pomiędzy ramionami wieńca znajdują się elementy dekoracyjne w kształcie kwiatów, wykonane z kłosów pszenicy, ozdobione suszonymi kwiatami. Centralnie umiejscowiony jest snopek zbóż ozdobiony kolorowymi kwiatami, a wewnątrz sześcioramiennej korony – krzyż wykonany z kłosów pszenicy, podobnie jak kwiaty u podstawy wieńca. W związku z setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości Piotr Barańczak umieścił także symbole narodowe.

„Praca nad wieńcem, przy niemałej pomocy żony i przyjaciół, trwała około 4 tygodnie” – opowiadał nam ludowy artysta. „Przygotowania rozpoczynają się jednak znacznie wcześniej, bo trzeba zboża z pola zebrać właściwie zielone, na początku lipca. Robi się to w odpowiedniej fazie wzrostu, by niczego nie konserwować, nie lakierować. Wszystko ma być naturalne. Kłosy wisząc suszą się w stodole – wtedy są najpiękniejsze”.

W skład Grupy Wieńcowej Województwa Wielkopolskiego wejdą członkowie Zespołu Tańca Ludowego „Swojacy”, który działa od 2007 roku przy Stowarzyszeniu Rozwoju i Współpracy Wsi Moszczanka i Skrzebowa. Podczas Dożynek Prezydenckich wystąpi tylko grupa młodzieżowa. Zespół ma na swoim koncie wiele sukcesów i jest ambasadorem polskiej kultury ludowej oraz miasta i gminy Raszków. Poza licznymi koncertami w Polsce „Swojacy” występowali we Francji, Serbii, Mołdawii, Rumunii, na Łotwie, w Gruzji, Rosji oraz Bośni i Hercegowinie. Zespół jest współorganizatorem „Swojskich Spotkań z Folklorem” organizowanych rokrocznie w Skrzebowej, podczas których prezentują się zespoły ludowe z Wielkopolski południowej oraz z  zagranicy. Podczas Dożynek Prezydenckich w Spale Zespół Tańca Ludowego „Swojacy” wykona tradycyjne przyśpiewki i tańce z zakątków południowej Wielkopolski – z Biskupizny. Biskupianie stanowią grupę etnograficzną zamieszkującą 12 wsi w okolicy Krobii, które należały w przeszłości do biskupów poznańskich. Odmienność regionu podkreśla przede wszystkim strój Biskupian – amarantowe jaki, białe bryczesowe spodnie u mężczyzn oraz piękne tiulowe czepce o kobiet. Charakterystyczny dla regionu  jest również skład kapeli, w który wchodzą dudy biskupiańskie i skrzypce podwiązane. Zespół Tańca Ludowego Swojacy zaprezentuje fragment obrzędu „Wieniec w Domachowie”.