Wystawa tradycyjnych ozdób świątecznych

Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu zorganizowało w 2021 roku Mistrzowskie warsztaty tradycyjnych ozdób z papieru i z bibuły. Prowadziła je Pani Jolanta Majorowicz, specjalizująca się w tej sztuce wywodzącej się z tradycji wiejskiej. Mistrzyni przekazywała swoje umiejętności i doświadczenie, ucząc tej misternej sztuki kolejne pokolenie pasjonatów kultury ludowej. Uczestnicy na zakończenie warsztatów ozdobili tradycyjnymi zabawkami drzewka bożonarodzeniowe, które można podziwiać w CKiS.

[Od: Pn. 13.12.] Potrwa do: Pn. 17.01.
Bilety: wstęp wolny
Warsztaty tradycyjnych ozdób 2021

WYSTAWA POWARSZTATOWA

Mistrzyni tradycyjnych ozdób. Warsztaty Jolanty Majorowicz z Kalisza

Warsztaty odbywały się od maja do grudnia w Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu kilka razy w miesiącu i trwały łącznie 160 godzin. Ukończyło je 6 uczestników: Grażyna Adamkiewicz, Bożena Wlaźlak, Maria Wolf i Wiesław Hajdziony z Kalisza, Anna Urbaniak z Sieroszewic oraz Aldona Wdowiak z Kępna. Warsztaty zakończyły się utworzeniem przez każdego z uczestników zestawu ozdób świątecznych, złożonego z minimum 30 sztuk, wg wzorów Mistrzyni, a także na podstawie nowych pomysłów zainspirowanych starymi formami. Uczestnicy warsztatów rysowali, wycinali i kleili ozdoby świąteczne z papieru i z bibuły: gwiazdki, bombki, kwiaty, łańcuchy, koszyczki czy figurki zwierząt, którymi ozdobili prezentowane w CKiS dwie duże choinki. Większość prac pozostanie własnością uczestników. Wybrane dzieła zostaną przekazane do zbiorów Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu (Partnera warsztatów). Wszystkie prace prezentujemy na WYSTAWIE do połowy stycznia 2022.

Więcej o WARSZTATACH TRADYCYJNYCH OZDÓB

Jak pisał Zygmunt Gloger w Encyklopedii Staropolskiej zwyczaj ubierania na Boże Narodzenie zielonego drzewka dla dzieci – przyjął się w Warszawie od Niemców na przełomie XVIII i XIX wieku jako forma zachodniej mody. Był praktykowany najpierw przez arystokrację, później trafił do polskich dworów i domów mieszczańskich. W wiejskich chatach Wielkopolski czy Pomorza zwyczaj ten pojawił się dopiero w końcu XIX wieku. Jeszcze w okresie dwudziestolecia międzywojennego nie był tak popularny we wszystkich regionach kraju. Choinka wyparła wcześniejsze wigilijne przybrania w formie zawieszanego u pułapu wierzchołka sosny zwanego podłaźniczką. Kościół nadał choince chrześcijańską symbolikę biblijnego drzewa wiadomości dobra i zła, ale też wiecznej zieleni i nadziei nieba. Świece na drzewku mają przypominać przyjście na świat światłości świata – Jezusa Chrystusa, ale wywodzą się zapewne z pradawnego kultu ognia. Inne ozdoby wigilijnego drzewa mają symbolizować dary i łaski Boże, jakie spływają na świat z przyjściem Odkupiciela. Rozwieszone na choince łańcuchy nawiązują do węża-kusiciela, jabłka przypominają owoce grzechu z rajskiego drzewa, a błyszcząca na czubku gwiazda – ewangeliczną gwiazdę betlejemską. W czasach zaborów łańcuch na choince stał się też symbolem narodowym. Najważniejsze ozdoby choinkowe również nie były przypadkowe. Orzechy i jabłka, w czasach pogaństwa uznawane za pokarm dla zmarłych, były też symbolem życia i witalności. Zawieszane zabawki zrobione z wydmuszek symbolizowały odradzające się życie, płodność i dobrobyt. Całe zielone drzewko ustrojone tymi wszystkimi pełnymi znaczenia ozdobami miało dla ówczesnych ludzi magiczną moc.

Pani Jolanta Majorowicz z Kalisza od kilkudziesięciu lat tworzy tradycyjne ozdoby świąteczne, kontynuując przekazy rodzinne. Tradycją jej rodzinnego domu, podtrzymywaną i przekazywaną następnym pokoleniom, jest wspólne wykonywanie ozdób choinkowych z wykorzystaniem kolorowej bibuły, krepy i papieru. Są to: kolorowe gwiazdki, anioły, grzybki, laleczki, koszyczki, łańcuchy figuralne, wazoniki powstałe z wydmuszek, rybki i łabędzie z papierowymi piórami. Wszystko to jest wykonywane przez Panią Jolantę z niezwykłą precyzją i starannością, z dużą dbałością o dobór kolorów i detale. Wykonane przez nią papierowe ozdoby znajdują się m.in. w zbiorach Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach oraz w zbiorach Dworku Marii Dąbrowskiej w Russowie. Z obydwiema instytucjami stale współpracuje, uczestnicząc w przeglądach twórczości ludowej, a także w imprezach plenerowych. Wielokrotnie prowadziła warsztaty wykonywania papierowych ozdób, głównie dla dzieci i młodzieży, aby mogły samodzielnie przystroić swoje własne choinki i w ten sposób wprowadzić tradycyjne elementy świątecznego wystroju wnętrz. Pani Jolanta jest uczestniczką targów sztuki ludowej i przeglądów twórczości organizowanych przez Centrum Kultury i Sztuki Kaliszu oraz inne instytucje, m.in. w Szreniawie, w Lublinie, w Warszawie i w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Ma na swoim koncie nagrody i wyróżnienia. Jest członkinią i zasiada we władzach oddziału wielkopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych.

ULOTKA PROMOCYJNA

Ulotka warsztaty ozdób 21

Ulotka warsztaty ozdób 21

 

 


tekst i fot. Anna Gałczyńska


Warsztaty zostały zrealizowane w ramach Programu Kultura ludowa i tradycyjna – Mistrz Tradycji
ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Organizator:

 

Partner zadania:

Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej