Rzeźba „Piano Forte” upamiętni historię 50 lat jazzu w Kaliszu

6 listopada 2023

Monumentalna rzeźba współczesna „Piano-Forte” ma upamiętnić historię 50 lat festiwalu jazzowego w Kaliszu.

Twórcą rzeźby jest Krzysztof M. Bednarski – rzeźbiarz, akcjoner, twórca instalacji i obiektów, plakacista.

Rzeźba o rozmiarach 3,2 m z białego marmuru i czarnego granitu, stanie przed siedzibą główną CKIS przy ul. Łaziennej. To właśnie tu swój dom ma nasz festiwal.

Autorem będzie światowej klasy i sławy Polak, mieszkający na co dzień w Rzymie Krzysztof M. Bednarski, znany z rzeźb upamiętniających wielkie postacie muzyki i filmu, wielu rzeźb i instalacji znanych w galeriach sztuki, oraz rzeźb w miejskiej przestrzeni publicznej. Co jest dla mnie symboliczne i ważne, artysta jest wychowankiem kaliszanina – prof. Jerzego Jarmuszkiewicza, autora pomnika Asnyka w Kaliszu i Małego Powstańca w Warszawie oraz wielkim miłośnikiem jazzu.

Artysta jeszcze jako student związany był z teatrem Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, dla którego projektował plakaty. Od 1986 roku mieszka w Rzymie, ale obecny jest również na polskiej scenie artystycznej. Jego najbardziej znaną realizacja jest instalacja rzeźbiarska „Moby Dick” z 1987 roku, która obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi. Jest autorem rzeźb wotywnych m.in.: Krzysztofa Kieślowskiego, Konstantego Puzyny, Wojciecha Fangora, Krzysztofa Krauzego, Ryszarda Cieślaka oraz pomników „Incontro con Federico Fellini (Rimini, 1994), Fryderyka Chopina „La note bleue” (Wiedeń, 2010), a także rzeźby „Thanatos Polski (kolekcja MN we Wrocławiu, 1984) poświęconej pamięci przyjaciół z Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego. Kilkakrotnie otrzymał stypendium MKiDN, a w latach 1988–1989 stypendium Rządu Włoskiego. Jest laureatem nagrody im. Katarzyny Kobro i Franco Cuomo International Award. Został odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”

Rzeźba będzie miała kształt wielkiego koła, złożonego z symbolicznej kompozycji białych i czarnych klawiszy. Do tego będzie użyty najwyższej jakości granit i marmur. Dla mnie osobiście ta rzeźba opowie historię pianistyki, która w Kaliszu nieprzerwanie kołem się toczy. Przekazując pałeczkę w sztafecie pokoleń upamiętniamy ją i dopisujemy kolejne wielkie rozdziały. Ta rzeźba to też dla mnie magiczny portal, przez który można przejść, zanurzając się w głębi muzyki jazzowej. Ta na wskroś współczesna rzeźba będzie zarazem trwałym pomnikiem kaliskiej historii i zobowiązaniem dla przyszłych pokoleń. Jej postawienie jest możliwe dzięki dotacji z Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

Rzeźba Piano-Forte jest uhonorowaniem niezwykłego wydarzenia, jakim będzie 50-lecie Międzynarodowego Festiwalu Pianistów Jazzowych. Powstanie w miejscu, w którym od wielu lat odbywa się jeden z najstarszych i najważniejszych jazzowych festiwali muzycznych w Polsce. Jubileusz zostanie  uświetniony paroma jeszcze wydarzeniami specjalnymi, z którymi rzeźba będzie korespondować, a których klamrą i  dopełnieniem będzie powstanie rzeźby „Piano-Forte” stanowiącej doskonałe przełożenie języka muzyki na materię kamienia. Miejsce usytuowania tuż przy wejściu do budynku CKiS również nie jest bez znaczenia.

Poza festiwalem jazzowym odbywa się tu również bardzo duża ilość imprez kulturalnych typu koncerty, festiwale, przeglądy, spektakle, spotkania z artystami i ciekawymi osobowościami. W budynku znajduje się kino oraz dwie galerie sztuki, w których cyklicznie otwierane są nowe wystawy. To usytuowanie, to doskonała okazja do popularyzowania sztuki nowoczesnej tak wybitnego artysty. Rzeźba stanie się częścią tego miejsca, stanowiącego centrum kulturalne miasta, jednocześnie podnosząc walory estetyczne przestrzeni otaczającej budynek oraz wejścia do zabytkowego, popularnego wśród mieszkańców parku miejskiego.

 

Słowo od artysty:

„Moja rzeźba pod tytułem Piano-Forte, która stanie w Kaliszu, jest uhonorowaniem niezwykłego wydarzenia, jakim będzie 50-lecie Międzynarodowego Festiwalu Pianistów Jazzowych. Ponieważ muzyka zawsze jest abstrakcyjna, więc przyjąłem, że najlepszą formą dla jej wizualizacji będzie abstrakcja. Pracując nad tą koncepcją uznałem, że ideę muzyki jazzowej dobrze odda wertykalnie ustawione koło, na którego konstrukcję złożą się elementy z czarnego i białego kamienia. Zestawienie białego z czarnym nawiązuje do klawiatury. Jednak aby uniknąć dosłowności, zróżnicowałem proporcje czerni i bieli oraz wielkość elementów. Dodatkowo zwiększyłem ekspresję formy przez wysunięcie niektórych bloków poza linię okręgu. Tak zdekonstruowana forma według mnie dobrze odpowiada swobodzie jazzowej improwizacji. Koncepcja poprzedzająca powstanie rzeźby Piano-Forte na początku wydawała mi się niemal niemożliwa do zrealizowania, ponieważ moim zamiarem było przełożenie czegoś tak ulotnego i nieposkromionego jak muzyka jazzowa na twardy i nieruchomy język kamienia. Jednak odnoszę wrażenie, że to się udało. Potwierdzają to opinie krytyków sztuki, którym pokazywałem projekt”.

Krzysztof. M. Bednarski

 

„Dofinansowano ze środków programu własnego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku pn. Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2023 pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego”